Thomas Hampson |

Tomás Hampson

Amhránaí Meiriceánach, duine de na baritones is suntasaí dár gcuid ama. Taibheoir eisceachtúil ar repertoire Verdi, ateangaire caolchúiseach ar cheol gutha aireagail, meastóir ar cheol na n-údar comhaimseartha, múinteoir - Hampson ann i dosaen duine. Labhraíonn Thomas Hampson faoi seo ar fad agus i bhfad níos mó leis an iriseoir Gregorio Moppi.

Timpeall bliain ó shin, d'eisigh EMI do CD le taifeadtaí arias ó cheoldrámaí Verdi. Tá sé aisteach go bhfuil Ceolfhoireann Ré an tSoilsiú in éineacht leat.

Ní aimsiú tráchtála é seo, ach cuimhnigh ar an méid a chan mé le Harnoncourt! Sa lá atá inniu ann tá claonadh ann ceol ceoldrámaíochta a sheinm gan smaoineamh rómhór ar fhíornádúr an téacs, ar a fhíor-spiorad agus ar an teicníocht a bhí ann tráth láithriú an téacs. Is é an sprioc atá ag mo dhiosca ná filleadh ar an bhfuaim bhunaidh, go dtí an bhrí dhomhain a chuir Verdi isteach ina chuid ceoil. Tá coincheapa faoina stíl nach bhfuil á roinnt agam. Mar shampla, steiréitíopa an “Verdi baritone”. Ach níor chruthaigh Verdi, a genius, carachtair de nádúr sainiúil, ach thug sé breac-chuntas ar stáit shíceolaíocha atá ag athrú de shíor: toisc go bhfuil a bhunús féin ag gach ceoldráma agus go bhfuil carachtar uathúil ag gach príomhcharachtar, a dhathú gutha féin. Cé hé an “Verdi baritone” seo: athair Jeanne d'Arc, Count di Luna, Montfort, Marquis di Posa, Iago… cé acu ceann acu? Ceist eile is ea legato: tréimhsí éagsúla cruthaitheachta, carachtair éagsúla. Tá cineálacha éagsúla legato ag Verdi, chomh maith le méid gan teorainn pianó, pianissimo, mezzo-forte. Tóg Count di Luna. Tá a fhios againn go léir gur duine deacair, fadhbach é seo: agus fós, i láthair na huaire aria Il balen del suo sorriso, tá sé i ngrá, lán le paisean. Ag an nóiméad seo tá sé ina aonar. Agus cad a chanann sé? Serenade beagnach níos áille ná serenade Deh Don Juan, vieni alla finera. Ní deirim seo go léir toisc gurb é mo Verdi an chuid is fearr ar fad is féidir, níl uaim ach mo smaoineamh a chur in iúl.

Cad é do repertoire Verdi?

Tá sé ag leathnú de réir a chéile. Anuraidh i Zurich chan mé mo chéad Macbeth. I Vín i 2002 glacaim páirt i léiriúchán nua le Simon Boccanegra. Is céimeanna tábhachtacha iad seo. Le Claudio Abbado déanfaidh mé taifead ar an bpáirt Ford i Falstaff, le Nikolaus Harnoncourt Amonasro in Aida. Dealraíonn sé greannmhar, ceart? Harnoncourt ag taifeadadh Aida! Nílim an-tógtha le hamhránaí a chanann go hálainn, i gceart, go cruinn. Ní mór é a thiomáint ag pearsantacht an charachtair. Éilíonn Verdi é seo. Go deimhin, níl aon soprán Verdi foirfe, Verdi baritone foirfe… Tá mé tuirseach de na rangú áisiúil agus simplithe. “Caithfidh tú an saol ionainn a lasadh, ar an stáitse is daoine daonna sinn. Tá anam againn,” a deir carachtair Verdi linn. Más rud é, tar éis tríocha soicind de cheol Don Carlos, nach mbraitheann tú eagla, ná mothaíonn tú móráltacht na bhfigiúirí seo, ansin tá rud éigin mícheart. Is é post an ealaíontóra fiafraí de féin cén fáth a n-imoibríonn an carachtar atá á léiriú aige mar a dhéanann sé, go dtí go dtuigeann sé cad é mar atá saol an charachtair lasmuigh den stáitse.

An fearr leat Don Carlos i bhFraincis nó san Iodáilis?

Ní bheadh ​​fonn orm rogha a dhéanamh eatarthu. Ar ndóigh, is é an t-aon cheoldráma Verdi ar chóir a chanadh i bhFraincis i gcónaí ná na Vespers Sicileach, toisc nach féidir a aistriúchán Iodáilis a chur i láthair. Is i bhFraincis a cheap Verdi gach nóta de Don Carlos. Deirtear gur Iodálach tipiciúil iad frásaí áirithe. Ní hea, is botún é seo. Is frása Fraincise é seo. Is ceoldráma athscríofa é an Don Carlos Iodálach: tá an leagan Fraincise níos gaire do dhráma Schiller, tá radharc an auto-da-fé foirfe sa leagan Iodáilis.

Cad is féidir leat a rá faoin trasuíomh don bharitón de chuid Werther?

Bí cúramach, níor thrasuí Massenet an chuid, ach d'athscríobh sé do Mattia Battistini. Tá an Werther seo níos gaire don Goethe rómánsúil manic depressive. Ba chóir do dhuine éigin an ceoldráma a chur ar stáitse sa leagan seo san Iodáil, fíorócáid ​​a bheadh ​​ann i saol an chultúir.

Agus an Dochtúir Faust Busoni?

Seo sárshaothar atá ligthe i ndearmad le fada an lá, ceoldráma a théann i ngleic le príomhfhadhbanna saol an duine.

Cé mhéad ról a bhí agat?

Níl a fhios agam: ag tús mo ghairm bheatha, chan mé go leor mionpháirteanna. Mar shampla, tharla mo chéad uair Eorpach mar gendarme sa cheoldráma Breasts of Tiresias le Poulenc. Sa lá atá inniu ann, níl sé de nós ag daoine óga tosú le róil bheaga, agus ansin déanann siad gearán go raibh a ngairm bheatha ró-ghearr! Tá debuts agam go dtí 2004. Tá Onegin, Hamlet, Athanael, Amfortas canta agam cheana féin. Ba mhaith liom go mór filleadh ar cheoldrámaí mar Pelléas agus Mélisande agus Billy Budd.

Fuair ​​​​mé an tuiscint go raibh amhráin Wolf eisiata ó do repertoire Lied…

Cuireann sé iontas orm gur féidir le duine éigin san Iodáil spéis a bheith acu ann. Ar aon nós, tá comóradh Wolf ag teacht go luath, agus cloisfidh a cheol chomh minic sin go ndéarfaidh daoine “go leor, bogaimis ar aghaidh go Mahler”. Chan mé Mahler ag tús mo ghairm bheatha, ansin é a chur ar leataobh. Ach fillfidh mé air i 2003, in éineacht le Barenboim.

An samhradh seo caite sheinn tú i Salzburg le clár ceolchoirme bunaidh…

Tharraing filíocht Mheiriceá aird na gcumadóirí Meiriceánacha agus Eorpacha. Ag croílár mo smaoineamh tá an fonn na hamhráin seo a ath-thairiscint don phobal, go háirithe iad siúd a chum cumadóirí Eorpacha, nó Meiriceánaigh a bhfuil cónaí orthu san Eoraip. Táim ag obair ar thionscadal ollmhór le Leabharlann na Comhdhála chun fréamhacha cultúrtha Mheiriceá a fhiosrú tríd an gcaidreamh idir filíocht agus ceol. Níl Schubert, Verdi, Brahms againn, ach tá timthriallta cultúrtha ann a thrasnaíonn sruthanna suntasacha san fhealsúnacht go minic, leis na cathanna is tábhachtaí don daonlathas don tír. Sna Stáit Aontaithe, tá athbheochan spéise de réir a chéile i dtraidisiún ceoil nach raibh ar eolas go hiomlán go dtí le déanaí.

Cad é do thuairim faoin gcumadóir Bernstein?

Cúig bliana déag ó shin, beidh Lenny níos mó chun cuimhne mar chumadóir ná mar stiúrthóir ceolfhoirne iontach.

Cad faoin gceol comhaimseartha?

Tá smaointe spreagúla agam don cheol comhaimseartha. Meallann sé mé gan stad gan staonadh, go háirithe ceol Meiriceánach. Is comhbhrón é seo, tá sé léirithe ag an bhfíric go bhfuil go leor cumadóirí ag scríobh, ag scríobh agus ag scríobh dom. Mar shampla, tá comhthionscadal agam le Luciano Berio. Is dóigh liom gurb é an toradh a bheidh air ná timthriall d’amhráin in éineacht le ceolfhoireann.

Nár tusa a spreag Berio le socrú a dhéanamh don cheolfhoireann dhá shraith de Mahler, Fruhe Lieder?

Níl sé seo fíor go hiomlán. Bhí cuid de na Lied, le tionlacan pianó ag an Mahler óg, a d'eagraigh Berio don cheolfhoireann, cheana féin i ndréachtaí an údair le haghaidh uirlisí. Tá Berio díreach tar éis an obair a chríochnú, gan teagmháil a dhéanamh leis an mbunlíne gutha ar a laghad. Bhain mé an ceol seo i 1986 nuair a chan mé na chéad chúig amhrán. Bliain ina dhiaidh sin, d'ordaigh Berio cúpla píosa eile agus, ós rud é go raibh caidreamh comhoibríoch againn cheana féin, d'iarr sé orm iad a dhéanamh.

Tá tú i mbun teagaisc. Deir siad gur as Meiriceá a bheidh amhránaithe móra na todhchaí…

Níor chuala mé faoi, b'fhéidir toisc go múinim go príomha san Eoraip! Frankly, níl suim agam i cá as a dtagann siad, as an Iodáil, Meiriceá nó an Rúis, mar ní chreidim i scoileanna náisiúnta a bheith ann, ach de réaltachtaí agus cultúir éagsúla, a chuireann idirghníomhaíocht an amhránaí, cibé áit as a dtagann sé. , na huirlisí is gá chun an dul i bhfód is fearr ar an méid a chanann sé. Is é an sprioc atá agam ná cothromaíocht a fháil idir spiorad, mothúcháin agus tréithe fisiceacha an dalta. Ar ndóigh, ní féidir Verdi a chanadh cosúil le Wagner, agus Cola Porter cosúil le Hugo Wolf. Mar sin, ní mór a bheith eolach ar theorainneacha agus ar shades gach teanga ina gcanann tú, ar shaintréithe chultúr na gcarachtar a dtéann tú i ngleic leo, le bheith in ann na mothúcháin a chuireann an cumadóir in iúl ina theanga dhúchais a thuiscint. Mar shampla, tá i bhfad níos mó i gceist ag Tchaikovsky an cuardach le haghaidh nóiméad álainn ceoil ná Verdi, a bhfuil a spéis, ar a mhalairt, dírithe ar chur síos a dhéanamh ar an gcarachtar, ar léiriú drámatúil, a bhfuil sé réidh, b'fhéidir, chun áilleacht an duine a íobairt. an frása. Cén fáth a dtagann an difríocht seo chun cinn? Ceann de na cúiseanna atá leis an teanga: tá a fhios go bhfuil an teanga Rúisis i bhfad níos pompous.

Do chuid oibre san Iodáil?

Bhí mo chéad léiriú san Iodáil i 1986, ag canadh The Magic Horn of the Boy Mahler i Trieste. Ansin, bliain ina dhiaidh sin, ghlac sé páirt i léiriú ceolchoirme de La bohème sa Róimh, arna stiúradh ag Bernstein. Ní dhéanfaidh mé dearmad go deo air. Anuraidh bhí mé ag canadh san oratorio Elijah Mendelssohn i bhFlórans.

Cad faoi ceoldrámaí?

Ní chuirtear rannpháirtíocht i léirithe ceoldráma ar fáil. Ba cheart don Iodáil oiriúnú do na rithimí ina n-oibríonn an domhan ar fad. San Iodáil, tá na hainmneacha ar na póstaeir socraithe ag an nóiméad deireanach, agus sa bhreis ar an bhfíric go bhfuil, b'fhéidir, costas ró-mhór, tá a fhios agam cén áit agus i cad a bheidh mé ag canadh i 2005. Ní raibh mé ag canadh ag La Scala riamh, ach idirbheartaíocht ar siúl maidir le mo rannpháirtíocht i gceann de na léirithe ag oscailt séasúir amach anseo.

Agallamh le T. Hampson foilsithe san iris Amadeus (2001) Foilsiú agus aistriúchán ón Iodáilis le Irina Sorokina